Weleens gehoord van het ‘vloeibare goud ’, ook wel ghee of ‘ghi’ genoemd? Is Ghee gezond en waar smaakt het naar? En wat is het verschil tussen geklaarde boter en Ghee? Ik onthul de gezondheidsvoordelen en het recept van dit ‘vloeibare goud’, zoals Ghee in de Ayurveda wordt genoemd.
De basis van het koken begint meestal met een soort olie of boter om een gerecht te kunnen creëren. Het soort vet is van invloed op de chemie van het gerecht. Het vervult een belangrijke rol bij opname en verteerbaarheid van de voeding. En dit heeft weer invloed op je gezondheid. Dus de keuze van een goed soort vet is van groot belang!
Bij normale roomboter verbranden de melkeiwitten (caseïne en lactose) als de temperatuur oploopt tijdens het bakken. Je ziet dat aan het donkerbruin worden van de boter tijdens het bakken en aan een zwarte walm die vrijkomt. Er komen op die manier vrije radicalen (ziekteverwekkende stoffen) vrij en dit is niet goed voor je gezondheid. Er wordt tijdens het bakken in gewone boter ook weleens olijfolie toegevoegd om de temperatuur iets op te kunnen schroeven. Toch kan de olijfolie eveneens te heet worden en verbranden. En dit is slecht voor je gezondheid.
Bij bereiding van Ghee worden de eiwitten, zouten, een groot gedeelte van het vocht en het grootste deel van de lactose verwijderd door middel van verwarming en scheiding. Door dit proces krijgt de geklaarde boter de eigenschap dat je het beter kunt verhitten. De verbrandingstemperatuur is 250 graden. Het behoudt dan nog steeds zijn voedingswaarde.
Het verschil tussen Ghee en geklaarde boter
Geklaarde boter en Ghee worden vaak door elkaar gehaald. Ghee is eigenlijk geklaarde boter maar Ghee heeft een langer verhittingsproces ondergaan waardoor nog meer vocht verdampt is. Ghee smaakt anders dan geklaarde boter. Ghee heeft een rijke toffee-/nootachtige en vollere smaak. Het spat niet tijdens het bakken omdat al het vocht verdampt is. Het wordt als smaakmaker gebruikt, bijvoorbeeld in soepen, groenten of door de rijst.
Ghee wordt aangeraden door ayurvedische artsen. Ayurveda is de meer dan 3000 jaar oude Indiase natuurgeneeskunde.
Is Ghee gezond?
- Jazeker! Een extra eigenschap van geklaarde boter is dat het cholesterolverlagend is.
- Verbetert onze spijsvertering en geeft ons meer levensenergie. We hebben een goede levensenergie nodig om gezond en vitaal te kunnen zijn.
- Het helpt de maag en darmen met het opnemen en verwerken van het voedsel.
- Het helpt het lichaam te herstellen van ontstekingen, vooral van ontstekingen in maag en darmen.
- Ghee balanceert hormonale storingen
- Doordat Ghee anti-oxidanten bevat, gaat het ziekten en veroudering tegen.
- Het is goed voor onze hersenfuncties. Het werkt ondersteunend bij Alzheimer en ADHD
- Veel mensen die intolerant zijn voor boter kunnen wel tegen Ghee of geklaarde boter. Ghee is namelijk caseïne- en lactosevrij. Caseïne en lactose zijn beiden melkeiwitten.
- Ghee bevat veel essentiële vetzuren, die makkelijk te verteren zijn. Bovendien zitten er veel vitaminen in, zoals vitamine A, D, E en K.
- Ghee verbetert het immuunsysteem.
- Ghee verbetert de gezondheid van de ogen
- Ghee voedt de botten, tanden, haar en nagels.
- Ghee heeft een aansterkende en reinigende werking op de darmen en de lever. Gifstoffen binden zich aan vetten. Daarom wordt Ghee gebruikt bij ontgiftingskuren.
Je kunt Ghee gebruiken naast kokosolie. Kokosolie is ook erg gezond, dus je kunt deze afwisselen, afhankelijk van welke smaak je wilt toevoegen aan een gerecht.
Vata-types kunnen meer Ghee gebruiken (1 eetlepel per dag) als Kapha-types (1 theelepel per dag). Het koelende effect is zeer geschikt voor Pitta-types (1/2 eetlepel per dag). Ook te gebruiken op een huid met roodheid, verbrandingen en ontstekingen en bij huidaandoeningen zoals eczeem en psoriasis.
Recept om zelf GHEE te maken
Wat heb je nodig?
- 500 g biologische ongezouten roomboter
- een glazen (weck)pot om de boter goed afgesloten in te bewaren
- aandacht en geduld
Bereiding: Doe de boter in een pannetje en zet het op een matig tot laag vuur. Laat de boter langzaam smelten zodat er uiteindelijk wit schuim boven komt drijven (de eiwitten). Schep het schuim eraf met een lepel. Zorg ervoor dat je alle witte vlokken er rustig vanaf schept zonder te roeren. Als al het witte schuim weg geschept is (ca. 20 minuten), laat de massa eerst 15 minuten afkoelen en giet dan de vloeibare boter door een schone kaasdoek of een fijne zeef in een schone, droge wekpot.
Bewaar op kamertemperatuur en op een donkere plaats in een goed afgesloten wekpot dan blijft de Ghee maanden goed.
Ghee is ook verkrijgbaar bij de natuurwinkels en toko’s. Homemade Ghee heeft meer smaak en zorgt voor meer gezondheid. Let erop dat je geen ‘Vegetable Ghee’ koopt. Dit is gemaakt van plantaardig gehard vet en niet van roomboter. Plantaardige Ghee is ongezond omdat er veel transvetten inzitten.
Nieuwsgierig welk type jij bent? Welke voedingsproducten er wel of juist niet goed voor je zijn? Vraag dan een consult aan bij Ayurveda Pure Hanne van Jaarsveld, 06 506 509 49 info@ayurveda-pure.nl